Al fluitend door het leven van de Bachs

The Bachs & The Flute │ Musica Gloria, Beniamino Paganini │ Panclassics, release oktober 2022
Bachs & the flute

Dat Johann Sebastian Bach veel kinderen had, dat weten de meesten onder ons wel. Sommigen van hen hebben een verdienstelijke muzikale carrière uitgebouwd. Rond vader Bach en vier zonen draait deze nieuwe uitgave van Musica Gloria: een cd die geheel gewijd is aan werken voor fluit, gecomponeerd door de Bachs.  De officiële release van deze nieuwe CD is voorzien in oktober 2022, maar Hageland Klassiek mocht ze nu al beluisteren.

Een eerder trage versie van de tweede orkestsuite van Johann Sebastian Bach opent deze cd. Zeker in vergelijking met vroegere opnames van bijvoorbeeld Lisa Beznosiuk met The English Concert o.l.v. Trevor Pinnock of Musica Antiqua Köln o.l.v. Reinhard Göebel. Misschien zelfs iets te traag, waardoor de typische Bach-sprankel ontbreekt. De reden zou voor de hand kunnen liggen: het jonge ensemble durft nog geen al te grote risico’s nemen, het lijkt alsof ze wat op de rem gaan staan, met  ingehouden adem deze opname hebben voltooid. Maar dat is allerminst de echte reden. Traversospeler Beniamino Paganini legde ons uit dat het een bewuste keuze was. Hij wilde de achtste noten inégal spelen. Dat is een uitvoeringsmethode die eigen is aan Franse barok waarbij achtste of zestiende noten niet strak ritmisch gespeeld worden, maar ongelijkmatig, waardoor het wat meer improvisatorisch klinkt. In zijn Franse suites (BWV 812-817) zitten er elementen die doen uitschijnen dat Bach de techniek kende, toch is het een onderwerp van discussie in hoeverre die speelstijl ook zomaar in andere composities van Bach kan toegepast worden. Hoe dan ook laat Paganini in de daaropvolgende delen zijn klasse en virtuositeit ten volle horen.

Beniamino Paganini, wat een naam overigens, presenteert zich op deze cd als traversospeler, maar hij is evengoed een uitzonderlijk klavecinist. Op dat vlak is hij, samen met zijn partner en Musica Gloria-lid Nele Vertommen, niet alleen een zeer fijne muzikant maar ook een bijzondere jonge ambassadeur voor de klassieke muziek. Het is niet zomaar dat zowel hij als Nele Vertommen door radio Klara werden geselecteerd voor ‘De Twintigers’, waarin jonge, talentvolle en veelbelovende musici in de kijker worden gezet.

Dat talent blijkt heel de cd door. Na vader Bach brengt Musicia Gloria fijne muziek van Bach’s zonen Wilhelm Friedemann, Johan Christoph Friedrich, Johan Christian en Carl Philipp Emmanuel. Het is vooral in de muziek van die laatste, in de 19de eeuw zelf populairder dan zijn vader, dat Musica Gloria toont wat ze in hun mars hebben. In een opgewekt en ongedwongen tempo zorgen ze voor een fraicheur die het fluitconcerto WQ 169 van CPE Bach muziek zo mooi maakt.

Ondanks de frisse, enthousiaste en complexloze stijl van Musicia Gloria is er ook een minpuntje: de soundmixing. Die heeft te weinig aandacht voor de solist, waardoor diens spel soms wordt weggeduwd door de strijkers en de basso continuo. Dat doet echter geen afbreuk aan het luistergenot: de Bachs hadden zich voor deze familie-verzameling van fluitmuziek geen beter ensemble kunnen indenken. 

Bart Debbaut, augustus 2022

(omdat er nog geen videobeelden of YouTubeopnames zijn van deze nieuwe cd, delen we hieronder een opname van Musicia Gloria, met Beniamino Paganini op traverso in een fluitconcerto van Antonio Vivaldi).